मारुतीची सवायी

रामदूत वायूसूत भीमगर्भ जुत्पती ।
जो नरात वानरात । भक्तीप्रेम वित्पती ।। १
दासदक्ष स्वामीपक्ष नीजकाज सारथी
वीरजोर शीरजोर धक्कधिंग मारुती । । २
मारुती श्रीरामांचे दूत होते .रावणाकडे श्रीरामांचे दूत म्हणून मारुतीच गेले होते .सीतामाता शोधताना सापडल्यावर श्रीरामांनी दिलेली खुणेची अंगठी रामदूत या रूपातच सीता मातांना दिली .श्रीरामांच्या विजयाचा शुभ सन्देश सीतामातांना देण्यासाठी दूत म्हणून मारुती रायच आले होते ।
मारुती मरुत म्हणजे वायूचा पुत्र .मरुत म्हणजे वायूच्या औरस वीर्यापासून उत्पन्न झालेला म्हणून मारुती !
भीमरूपी स्तोत्रात मारुतीला भीमरूपी म्हटले आहे .भीम म्हणजे भयंकर ! मारुतीला भयंकर या अर्थाने न म्हणता महाभयंकरापासून रक्षण करणारे म्हणून म्हटले आहे .अंजनी मातेच्या उदरात जन्म घेण्यापूर्वी मारुती राय होते म्हणून भीमगर्भ जुत्पत्ती !
ते दासदक्ष आहेत .श्रीरामांच्या दासांचे ते रक्षण करतात .श्री समर्थ रामदास स्वामींचे त्यांनी नेहमीच रक्षण केले .श्रीराम मारुती रायांचे स्वामी !श्रीरामांशिवाय अन्य कोणताही विचार त्यांच्या मनात नसे .ज्यात श्रीराम नाहीत ते काहीही त्यांना आवडत नसे .म्हणून रामांच्या राज्याभिषेकाच्या वेळेस दिलेली मोत्याची माळ त्यांनी फोडून टाकली .कारण त्यात श्रीराम त्यांना दिसले नाहीत ।
मारुती राय बलशाली होते .त्यांनी सीतामाईंचा शोध वायूवेगाने शत योजने सागर ओलांडून लावला .हजारो योजने दूर असलेला द्रोणागिरी पर्वत घेउन आले .औषधी दिल्यावर पुन्हा पर्वत उचलून जागेवर ठेवला व मारुती हे नाव सार्थ केले .